Zachtebedrace 2017

Wat een raar einde.. niet op tijd gefinisht en daarmee ook de gezamenlijke vismaaltijd, uitslag en het horen van verhalen van alle andere deelnemers gemist. Bij deze nog een volledig verslag van onze prachtige race met helaas een zuur einde.

Maandagavond begonnen de echte voorbereidingen. Naast shiftindelingen (shift 1: Emiel, Diede, Johan, Bart H, Harry. Shift 2: Marieke, Pim, BartR, Chris, Wiebe) en andere praktische zaken hebben we ook de eerste plannen gemaakt. Drie plannen werden doorgerekend:

  1. Direct via het Kimstergat naar Ameland en terug via Terschelling en Vlieland naar het westwad om daar Noorderhaaks, Amsteldiep, Napoleonsdam, Zachtebed parcours te halen.
  2. Eerst naar Terschelling en daarna door naar Ameland, via Vlieland en de Cocksdorp ton weer terug naar het west wad
  3. Het “alle punten plan”: Na de start naar de Cocksdorp, daar wachten en ’s ochtendsvroeg de steiger aandoen, via Vlieland/Terschelling door naar Ameland en daarna weer terug via Harlingen naar Breezanddijk, zachtebed en Noorderhaaks.

Het laatste plan leek ons het beste: het meeste met de getijstromingen meevaren, en het meeste met de voorspelde wind mee (oostwaarts varen met de westelijke winden gevolgd door westwaarts varen met de oostelijke wind). Voor de steiger van de Cocksdorp hadden we ook al een en ander uitgezocht en geconcludeerd dat dit met noordwestelijke wind en de springtij waterstanden te doen zou moeten zijn.

Om nog zekerder te zijn van de Cocksdorp steiger hebben we in de dagen voorafgaand aan de race nog veel extra data opgezocht en uitgerekend. In het paasweekend een aantal jaren terug waren we er al eens geweest (op de motor). Door de waterstanden die we toen hebben gepeild te vergelijken met de waterstanden van Texel Noordzee (zowel astronomisch als werkelijk opgetreden) konden we bepalen bij welke condities we de Cocksdorp in zouden kunnen. Vervolgens hebben we de kust-lidar data van 2009 en 2011 (scans met lasers vanuit een vliegtuig waarmee de bodemdieptes worden bepaald) de diepte van de geul precies berekend. Daarmee konden we de tijden bepalen waarop we op vrijdagochtend met het hoogwater erin konden en vooral wanneer we weer weg moesten zijn.

Donderdagochtend verzamelden we om 10 uur in Delft, waarna Chris, Diede en Marieke boodschappen gingen doen en de rest alvast vertrok naar Den Oever en onderweg alvast het definitieve plan zou bepalen aan de hand van de laatste windvoorspellingen. Plan “alle punten” werd nog steeds als de beste optie gezien en in detail voor het eerste stuk doorgerekend. Vlak voor de start kwam het bericht dat de LE44 iemand tekort kwam om te kunnen varen: het minimum van 4 opvarenden werd niet gehaald. Omdat het niet leuk is als een boot niet mee kan varen ging Chris aan boord van de LE44 en voeren wij de race met 9 in plaats van 10 man.

Na de start vertrokken we linksaf, samen met de Vriendschap en Silveren Maen. De rest van de deelnemers ging langs de afsluitdijk richting Harlingen. Op dat moment denk je: of dit is een dom plan, of de beslissing die ons daadwerkelijk de winst kan opleveren.

 

Het eerste stuk ging prima. Rond 12 uur ’s nachts de ton bij de Cocksdorp aangetikt, enigszins chaotisch omdat er op dat moment net een shiftwissel plaatsvond. De Silveren Maen hadden we alweer op de terugweg gezien: waarschijnlijk ton aangetikt en direct weer terug met hetzelfde hoogwater. De Vriendschap was aan het varen in het geultje bij de Cocksdorp. Niet ons idee: wij wilden het alleen met daglicht doen en voldoende tijd hebben in plaats van het met vallend water proberen. Wij gingen vlakbij de ankerboei RG Vriendschap voor anker, op een plek die eigenlijk niet zo chill was: op een steile plaat met het diepe water van de geul vlakbij ons. Bij een krabbend anker zou hij zo de diepte in kunnen verdwijnen en wij wegspoelen naar buiten. Niet gebeurd gelukkig 😉

Na een paar uur slaap stonden Pim en Marieke rond 6 uur weer op om de definitieve beslissing te maken: doen we het of doen we het niet? We besloten het te doen. Het idee was dat uit de geul komen nog wel eens lastig kon worden. Daarvoor werd het stokanker gereed gemaak met daaraan vastgeknoopt zo’n 200 meter lijn. Deze konden we aan het begin van de geul overboord zetten en bij de knik in de geul met een joon achterlaten en op de terugweg weer opvissen en ons daarmee naar binnen sleuren.

Om te bepalen of we het anker ook daadwerkelijk nodig hadden gingen we een stukje richting geul om de richting te bepalen en vervolgens proberen of we deze koers aandewinds zouden kunnen varen. Dit was het geval, maar verder was het nogal een dom plan: we zijn nog een tijd bezig geweest om tegenstrooms weer op te kruisen terug naar de ingang van de geul.

Bij de geul waren we toch nog net te vroeg: na niet al te lange tijd liepen we vast. Met anker uit en bomen op het voordek werd voorkomen dat we de plaat op zouden spoelen. Na 15 minuten konden we weer verder. De invaart was verre van bezeild, met als gevolg dat we er bomend en roeiend in zijn gekomen. Na veel spierkracht, een paar keer de geulrand raken en stilliggen (maar dat was niet al te erg, want het was nog steeds opkomend water), bereikten we de steiger!! Ons vlaggetje werd naast die van de Vriendschap geknoopt. Daarna weer terug eruit. Nu wel bezeild en met inmiddels meer water er met vrij weinig moeite uitgekomen.

Daarna direct door zo hard als we konden. Het plan was om met hetzelfde hoogwater nog over het Gasboeiengat te komen, om daarna direct met het afgaande water naar Vlieland te spoelen. Dit is gelukt! Via de Blauwe Slenk waren we rond 14 uur bij de Richel waar we via het zeegat naar Vlieland konden. Daar stond echter nog zo’n forse stroom naar buiten dat het niet echt lukte de startton (opkruisend) goed te passeren. Plan Vlieland werd afgebroken zodat we in ieder geval nog naar Ameland konden met het volgende hoogwater. Tussendoor ook West-Terschelling nog behaald. Op het Oosterom met volle stroom mee richting de Blauwe Balg, waar we vrijdagavond laat waren. Op dat moment trok de wind aan en werd er snel nog een rif in het grootzeil getrokken en de fok op de gei gezet. Waarschijnlijk was het door de geifok dat we de grote keerton aan het einde van de Blauwe Balg hebben gemist met de schijnwerper en opeens vlak naast ons zagen opdoemen… gelukkig niet geraakt. Met de harde stroom naar binnen (2.5 knoop) was het plan nu naar de Piet Scheve plaat. Op weg daarnaartoe hebben we enkel met gereefd grootzeil gevaren en dat ging al heel erg hard. We hebben heel veel tonnen gemist, maar uiteindelijk wel het goede gat ingevaren in plaats van een van de vele zijgeulen daar.

Vervolgens konden we ons plan “in het donker de Piet Scheve plaat varen” uitvoeren. Vooraf waren alle peilingen berekend op de verlichte meetpaal en een van de verlichte tonnen in de veerbootroute naar Ameland. Zo wisten we precies waar we wel en absoluut niet moesten varen om niet op hoge platen terecht te komen. Door continu diepte te peilen en te peilen op de meetpaal en de ton in de veerbootroute kwamen we erdoor zonder echt vast te lopen. Zodra we bodem peilden gingen we weer richting dieper water, zodra we weer op diep water waren verlegden we de koers weer zodat we weer richting de rand van de geul voeren. Hierdoor wisten we precies dat we in de geul bleven. Na het donkere stuk rondom de plaat moest er alleen nog in het donker worden opgekruist tussen alle (grotendeels verlichte) tonnen van de veerbootroute Ameland. We hadden het zodanig gepland dat op dat moment net de stroming naar buiten aanging, dus dat was mooi. Daarna door naar Nes, waar we als allerlaatste deelnemer ons vlaggetje vastknoopten en een aantal opvarenden dankbaar gebruik heeft gemaakt van de wc’s daar.

Na Ameland moesten we weer terug naar Harlingen. Na een korte tijstop op de kromme balg konden we door via het Kimstergat naar Harlingen. Onderweg zakte de wind eruit. Gelukkig net nadat we over het wantij waren, maar te vroeg om Harlingen al gedaan te hebben. Voor anker liggend wachtend op wind werden de plannen gemaakt. Direct door naar Noorderhaaks of komt daar de wind te laat voor terug? Of op en neer naar Vlieland voor het parcours met gunstigere stroming? Het duurde tot een uur of 7 tot de wind weer langzaam begon aan te gaan uit een zuidoostelijke richting. Te laat om nog om 2 uur ’s nachts op Noorderhaaks te zijn, dus op naar Vlieland. Met het laatste beetje stroom mee en grootzeil, fok, kluiver en aap erbij zo snel mogelijk naar het noordwesten. Net een kwartier te vroeg bij het Franse Gaatje, dus we moesten nog even wachten op meer water. Daarna het Vlieland parcours met steeds meer wind. Vlak voor het parcours het grootzeil gereefd, net na de startton ruime winds de fok op de gei gebonden terwijl er ondertussen met de schijnwerper werd rondgeschenen op zoek naar de onverlichte tonnen. Hard werken met maar 4 man! Het laatste stukje om de startton te ronden was nog spannend: aan de winds tegenstrooms. Vlak langs de ton, pas bij de dijk overstag en het ging precies goed! Daarna opkruisend over het Scheurak-Omdraai naar de Texelstroom. Midden in de nacht kwam er nog een 100m lange gastanker voorbij.. wat moet die daar nu weer op zulk smal vaarwater?.. Maar dat zal hij ook wel gedacht hebben van een zeilschip midden in de nacht. Gelukkig was er daar net ruimte genoeg om buiten de geul te varen dus was er geen probleem.

Zo waren we zondag met zonsopkomst op de Texelstroom met volle bak stroom mee naar buiten. Om 7 uur’s ochtends konden we de ton van de Napoleonsdam aantikken, gevolgd door kentering van de stroom en dus een extreem stukje stuiteren opkruisend wind tegen stroom op de Texelstroom op weg naar het Amsteldiep. In het Amsteldiep geankerd en meteen een 2e rif in het grootzeil gezet. Iedereen was op dat moment al behoorlijk vermoeid, waardoor niemand op het idee kwam op het zachtebedparcours maar gewoon te laten voor wat het is en direct naar Breezanddijk te gaan en op tijd te finishen… Dus via de Bollen naar het Zachtebed en daar het parcours gevaren, waar we rond 15 uur mee klaar waren. Nog 4 uur de tijd om 8 mijl af te leggen, waarvan zo’n 2 mijl tegenstrooms op de Texelstroom.

 

Dat ging alleen niet zo voorspoedig als verwacht, mede door de tegenvallende windkracht. Al snel voeren we weer met volle fok en volledig grootzeil in plaats van dubbel gereefd. Dit mocht echter niet echt baten: met zo’n 100 meter per halfuur kropen we vooruit, ruim te langzaam om de finish nog op tijd te halen. Gelukkig waren we niet alleen: ook de EB58 maakte deze planningsfout. Om 19:05 ging de motor aan om door de Texelstroom heen te komen, gevolgd door een laatste stuk zeilen zodat we uiteindelijk rond 21 uur aankwamen samen met de EB58 en LE44.

Dom, dom, dom. Hadden we maar op het Amsteldiep bedacht dat we moe waren en alleen nog even Breezandijk gingen doen. Dan waren we waarschijnlijk prima op tijd gefinisht en met 25 punten eerste geworden. Zelfs zonder Breezandijk en direct finishen hadden we meer punten gehad als de winnaar en waren we ook 1e geworden. We gingen er echter vanuit dat we echt álle punten nodig hadden om te kunnen winnen. Wie gokt verliest wel eens…

Al met al hebben we een prachtige race gevaren. We hebben de steiger bereikt, de Piet Scheve plaat genavigeerd in het donker zonder vast te lopen en de Napoleonsdam gehad. Daarmee hebben we alle punten die je kunt halen met de zachtebedrace over de jaren heen in ieder geval allemaal eens aangedaan. We hebben heel veel gevaren (217 mijl!!) en nauwelijks vastgelegen of tijstops gemaakt (met als gevolg een bijzonder vermoeide bemanning). Volgend jaar beter!

Hieronder nog een filmpje van onze race, via:
Ton Cocksdorp (3 pt), Steiger Cocksdorp (4 pt), West-Terschelling (1 pt), Piet Scheeveplaat (5 pt),Nes (5 pt), Harlingen (2 pt), Vlieland (2 pt), Napoleonsdam (1 pt), Amsteldiep (1 pt), Zachtebed (2 pt). Ofwel een DNF met 26 punten in totaal, met Noorderhaaks (3 pt) en Breezandijk (1 pt) niet gehaald.

4 reacties op “Zachtebedrace 2017”

  1. Beatrice schreef:

    Voor ons zijn jullie nummer 1. Gefeliciteerd.
    Ook de felicaties voor Pim

  2. Beatrice schreef:

    Mooi verslag!

  3. Wouter schreef:

    Wow, wat een race! Jammer dat we jullie verhalen hebben moeten missen.

  4. Martijn schreef:

    Wat een mooi avontuur om te lezen en respect voor de afgelegde route. Zonde dat jullie niet op tijd hebben kunnen finishen, maar gezien de twee metgezellen die dezelfde gok hadden genomen zal het geen ‘domme fout’ geweest zijn.

    Nu lekker uitrusten, bijkomen en de verhalen vertellen! 🙂

    Gefeliciteerd met dit resultaat.

Reageer op Beatrice